Disruption door technologie belangrijk thema voor ontwikkeling arbeidsmarkt
Een paar weken geleden was ik te gast op de Disruption Summit van het Presidents Institute. Met ruim 1600 andere gasten uit heel Europa werden we ondergedompeld in het fenomeen Disruption. Wat al duidelijk werd, is dat disruptie al van hele vroege tijden is.
Een klinkend voorbeeld is bijvoorbeeld Steve Wozniak die samen met Steve Jobs zorgde voor een totale ommekeer met de introductie van de eerste Apple computers. Wellicht is Henry Ford ook wel een van de disruptors bij uitstek. Ook hij bracht met de introductie van de lopende band in een industrie een totale omwenteling aan, waar voorheen de arbeiders rondom de auto liepen om deze te maken en Ford dit proces veranderde door de arbeiders stil te laten staan, terwijl de auto bewoog.
Arbeidsmarkt gaat grote verandering tegemoet
We staan aan de vooravond van grote veranderingen op de arbeidsmarkt. Veranderingen die van invloed zijn op het welzijn van grote groepen mensen.
Toen ik stond te wachten om mijzelf in te checken in het congres hotel Bella Sky in Kopenhagen, waren alle vijf de balies bezet door medewerkers die allemaal ongeveer dezelfde vragen stelden. Wat is uw naam, ik zoek uw reservering op, mag ik uw creditcard, en hier heeft u uw pas.
Ik besefte me – al wachtende – dat in 5 jaar tijd deze plekken vervangen zijn door 1 host en 5 robots. Ook in een designhotel als Bella Sky. En dan ga je doordenken en tellen.
Momenteel nemen in Nederland ongeveer 2 miljoen mensen niet deel aan het arbeidsverkeer. Dat is omdat ze geen baan hebben, niet kunnen werken, of om een andere reden niet in staat zijn om deel te nemen.
Hoeveel mensen komen daar nu bij als de robot je baan overneemt? In Japan zijn een veelvoud van de winkels al voorzien van robots als winkelbediende. Het publiek geeft aan dat ze dit prettiger vinden dan echte mensen. De belangrijkste reden: de robot oordeelt niet.
Zo heeft Nestle Japan in 74 winkels haar robot Pepper als koffiemachine verkoper aan het werk gezet.
Volgens een onderzoek van Ardent Partners zal parttime werken in de komende 5 jaar toenemen van 20% naar 50% in de VS.
Een ander onderzoek (McKinsey Global Institute) geeft aan dat vooral banen zoals die in de hoek van data verzameling, data verwerking, en standaard/voorspelbaar en veelal repetitief werk de meeste kans maakt om te worden geautomatiseerd en gerobotiseerd.
Een onderzoek van het UWV naar krapte en overschotberoepen geeft aan dat op de middellange termijn werk op elementair en lager niveau vervangen zal worden door medewerkers met MBO 3/4 niveau vanwege de toenemende mate van robotisering en digitalisering.
Robotisering en digitalisering veel ingrijpender dan automatisering
In tegenstelling tot de eerste era van automatisering waar voorspeld werd dat de computer het werk van grote hoeveelheden mensen zou wegnemen, is de huidige ontwikkeling ingrijpender.
Het verschil tussen toen en nu, is dat innovatie vele malen sneller plaatsvindt. De mate waarin nu al de productie geautomatiseerd is, betekent dat de productie van gestandaardiseerde robots die specifieke taken kunnen overnemen in grote aantallen kunnen plaatsvinden. Dat betekent concreet dat grote groepen mensen straks aan de zijlijn komen te staan als er geen alternatief werk beschikbaar komt.
Alternatief werk dat beslissing maken, planning, interactie met anderen of creatief werk omvat. Nog steeds zijn machines niet in staat om de menselijke sterktes als innovatie en het steeds verder opschuiven van intellectuele en creatieve grenzen te verslaan.
Oftewel zoals MIT computer wetenschapper Daniela Rus opmerkt “Humans are better than robots at abstraction, generalization, and creative thinking.”